Nod cyffredinol y prosiect ydy cynyddu a diogelu gorchudd coed yn yr ardal. Bydd yn gwneud hyn drwy

• Blannu miloedd o eginblanhigion bob blwyddyn o feithrinfeydd cymunedol
• Gefnogi’r broses o ddatblygu bywoliaethau cynaliadwy amgen, a gwyro oddi wrth yr angen i losgi siarcol
• Gryfhau gwydnwch y gymuned drwy wella ei sefyllfa economaidd, lleihau erydiad pridd, sefydlogi amodau a diogelu bwyd drwy ddarparu cysgod rhag coed a ‘ bwyd coed ‘ (cnau cashew, dail moringa a ffrwythau mango yn bennaf).

Mae’r prosiect yn cyfrannu hefyd tuag at ymdrechion byd-eang i leihau newid yn yr hinsawdd drwy gipio carbon o’r atmosffer a’i gadw, gan ardaloedd gwarchodedig y goedwig, a gan goed newydd eu plannu, sy’n tyfu’n gyflym.

Mae’r prosiect yn ymwneud â Chanolfan Goedwig Gymunedol Bore a lansiwyd yn 2018. Mae’r Ganolfan yn gweithredu fel canolbwynt i’r gymuned, fel lle ar gyfer cyfarfodydd, hyfforddiant, dysgu cyffredin a chyfleoedd i gynhyrchu incwm cynaliadwy. Mae datblygu bywoliaethau o’r fath yn dargyfeirio’r gymuned oddi wrth weithgareddau gwneud siarcol, sydd yn ei dro, yn diogelu’r goedwig arfordirol werthfawr rhag datgoedwigo.

Gyda chymorth gan Maint Cymru, mae gwarchodfa goedwig gymunedol o 288 hectar yn cael ei chreu o amgylch Canolfan Goedwig Gymunedol Bore. Mae ffermwyr lleol o gwmpas y Ganolfan wedi ymuno mewn menter adduned, yn cytuno i beidio â thorri eu coedwigoedd.

Mae meithrinfeydd coed sy’n frith drwy’r gymuned yn darparu cyflogaeth i 20 o fenywod. Mae eginblanhigion yn cael eu tyfu a’u rhoi i ffermwyr ac ysgolion sy’n cymryd rhan. Mewn cyn lleied â 3-4 mlynedd, maen nhw’n dechrau cynaeafu ffrwythau, cnau a phren gwerthfawr, sy’n rhoi incwm amgen i’r tyfwyr o’i gymharu â’u hincwm sefydlog presennol, sef llosgi siarcol. Ers 2008, mae bron i 1 miliwn o goed wedi cael eu plannu. Mae hyn wedi bod yn ganlyniad ymdrech cymuned gyfan, a oedd yn cynnwys 1,200 o ffermwyr a 125 o ysgolion.

Mae cofnodion GPS o’r holl safleoedd plannu a coedwigoedd gwarchodedig yn cael eu cadw at ddibenion gwerthuso a monitro.

Mae Bore yn gartref i bobl Giriama, cymuned wasgarog o ryw 5,000 o ffermwyr cynhaliaeth sy’n byw mewn ffermdai bach mewn rhan fawr, anial, wedi’i ddatgoedwigo o Sir Kilifi, Coast Province. Mae’r Giriama yn un o 9 llwyth ‘ Mijikenda ‘ sy’n byw yn y rhanbarth arfordirol, sydd yn gymuned fach ac ynysig sydd heb lawer o gynrychiolaeth o fewn y llywodraeth genedlaethol. Mae hyn yn golygu nad ydynt yn cael llawer o gefnogaeth gan y wladwriaeth, a’u bod nhw’n un o’r grwpiau ethnig mwyaf economaidd difreintiedig o fewn y wlad.

Coedwig wedi’i datgoedwigo yw’r rhan fwyaf o’r tir yn yr ardal hon, sydd bellach yn brysgwydd, ac mae’r pellter yn golygu nad oes llawer o gyfleoedd i ennill bywoliaeth dda, felly mae’r rhan fwyaf o’r gymuned yn goroesi drwy dyfu indrawn a llysiau. Gyda hinsawdd gynyddol anhrefnus, mae sychder a llifogydd yn digwydd yn amlach, ac mae hyn wedi arwain at nifer o gnydau sy’n methu dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf. Fel sy’n gyffredin yn Affrica Is-sahara, menywod sy’n gyfrifol am y rhan fwyaf o waith ffermio a gwaith amaethyddol. Nawr, mae’n fwy anodd byth tyfu a chynaeafu cnydau’n llwyddiannus yn yr amodau amgylcheddol anodd hyn. Yr unig ddewis arall yn lle ffermio cynhaliaeth yw llosgi siarcol, ac nid yw’n syndod bellach, mai dyma’r prif ffactor sy’n arwain at ddatgoedwigo yn yr ardal.

Yn ffodus, mae’r ffermwyr Giriama yn gweithio’n galed ac yn ddyfeisgar, ac wedi arfer gwneud y gorau o’u sefyllfa ddaearyddol, wleidyddol a hinsoddol erbyn hyn, sydd ar y cyrion.

Yn ogystal â’r Saesneg a’r kiSwahili sydd yn cael eu siarad yn fwy eang, iaith frodorol y rhanbarth yw kiGiriama. Ychydig iawn o aelodau’r gymuned sy’n cael eu haddysgu y tu hwnt i’r ysgol uwchradd ac felly, mae’n anodd dod o hyd i dermau gwyddonol yn eu hiaith frodorol. Mae’r newid yn yr hinsawdd a charbon deuocsid yn cael eu galw’n ‘ hawu chefa ‘ sydd yn llythrennol, yn cyfieithu fel ‘ aer drwg ‘.